Καζάνι που βράζει φαίνεται να είναι ο χώρος της εκπαίδευσης και ειδικά ο χώρος των πανεπιστημίων. Και πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, όταν πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκε προς δημόσια διαβούλευση το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για την «ασφάλεια» των ΑΕΙ και τον νέο τρόπο εισαγωγής σε αυτά. Σε μία κίνηση με βαθύ συμβολισμό, στην παρουσίαση του νομοσχεδίου, πέρα από την υπουργό Παιδείας συμμετείχε και ο υπουργός ΠΡΟ.ΠΟ.! Μια κίνηση που στα παράλογα σχέδια της κυβέρνησης, φαντάζει λογική και αυτό γιατί ένα νομοσχέδιο που αφορά αλλαγές στον χώρο της εκπαίδευσης κατά το ήμισυ αναφέρεται σε πειθαρχικές ποινές, αστυνόμευση και ισχυροποίηση του ποινικού πλαισίου λειτουργίας.

Είναι σημαντικό να μπορέσουμε να διακρίνουμε ότι όλες αυτές οι αλλαγές ακολουθούν μια ιστορική διαδρομή, που σαν πυρήνα έχει ευρύτερες στρατηγικές επιδιώξεις του κεφαλαίου για την εκπαίδευση. Αλλαγές που στην Ελλάδα του μαζικού και ισχυρού εκπαιδευτικού κινήματος δεν μπόρεσαν να περάσουν και να εφαρμοστούν με μια σειρά από αγώνες. Από το κύμα των καταλήψεων το ’90-91 μέχρι το μεγάλο φοιτητικό και νεολαιίστικο κίνημα του ’06-07, η νεολαία στη χώρα μας και οι εργαζόμενοι δεν επέτρεψαν την ιδιωτικοποίηση της παιδείας, τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, την απαξίωση της δημόσιας και δωρεάν παιδείας, τη μετατροπή της σε ένα ακριβό εμπόρευμα για λίγους.

Αυτό είναι και ένα βασικό σημείο που θέλει να χτυπήσει η κυβέρνηση στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο και μάλιστα από δύο δρόμους. Ο πρώτος και πιο άμεσος είναι το απευθείας χτύπημα της δυνατότητας πρόσβασης των πιο φτωχών παιδιών στα πανεπιστήμια, αλλά και η δημιουργία ενός ασφυκτικού πλαισίου γι’ αυτά εντός των ιδρυμάτων. Οι νέες ρυθμίσεις για τον τρόπο πρόσβασης, με την ελάχιστη βάση εισαγωγής και την αλλαγή στα μηχανογραφικά, καθώς και οι διαγραφές των φοιτητών που δεν μπορούν να σπουδάσουν στο όριο των ν+ν/2 (όπου ν, τα έτη της σχολής), αποτελούν σκληρά ταξικά μέτρα. Αποτελεί πρόκληση ακόμα και ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι λεγόμενοι «αιώνιοι φοιτητές», σαν παράσιτα, την ίδια στιγμή που αφενός δεν επιβαρύνουν κάπως το πανεπιστήμιο και αφετέρου είμαστε σε μια εποχή που το ζήτημα της επιβίωσης είναι καθημερινό άγχος.

Ο δεύτερος και πιο έμμεσος δρόμος είναι το χτύπημα της δυνατότητας των μαζικών φορέων να αντιδράσουν, μέσω της όξυνσης της καταστολής. Είναι εξαιρετικής σημασίας για την κυβέρνηση, για το αστικό σύστημα συνολικά, αυτή η προσπάθεια. Παρά το γεγονός ότι προσπαθούν να το παρουσιάσουν σαν μια πάλη απέναντι σε μειοψηφίες και την αριστερά, στην ουσία είναι σκληρή ιδεολογική επίθεση απέναντι στη νεολαία που μαζικά έχει διεκδικήσει την κατοχύρωση της δημόσιας και δωρεάν παιδείας! Η βασική ιδεολογική διαπάλη δηλαδή, είναι ότι μια μέση οικογένεια πρέπει να σταματήσει να πιστεύει ότι τα παιδιά της θα πάνε στο πανεπιστήμιο, θα βγάλουν το σχολείο, θα μορφωθούν. Αυτή είναι η βασική «ελληνική ανορθογραφία» που δεν μπορούν να ανεχτούν!

“…Το ελληνικό πανεπιστήμιο, πέρα από μαθήματα και εργαστήρια φιλοξενεί πολιτιστικές δημιουργίες και δράσεις, συλλογική ζωή, διαδικασίες κοινωνικοποίησης και πολιτικοποίησης…”

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται όλες οι αλλαγές που αφορούν από πειθαρχικά και διαγραφές μέχρι την πανεπιστημιακή αστυνομία. Δεν ανέχονται τη δημοκρατία και την εσωτερική ζωή της νεολαίας που συζητάει, αμφισβητεί και παλεύει για το μέλλον και την προοπτική της, γι αυτό ποινικοποιούν τις γενικές συνελεύσεις και τη μαχητική δράση των φοιτητικών συλλόγων. Το ελληνικό πανεπιστήμιο που πέρα από μαθήματα και εργαστήρια φιλοξενεί πολιτιστικές δημιουργίες και δράσεις, συλλογική ζωή, διαδικασίες κοινωνικοποίησης και πολιτικοποίησης, πρέπει να αντικατασταθεί από στείρα και απονεκρωμένα ιδρύματα, με λιγότερους φοιτητές, που η μέρα τους θα είναι τα μαθήματα, σκοπός τους ο ανταγωνισμός και προοπτική τους η αβεβαιότητα και η δια βίου επανακατάρτιση επί πληρωμή. Γι’ αυτό πλέον με πειθαρχικό θα αντιμετωπίζεται μέχρι και η ηχορύπανση(!), η πολιτική δράση, οποιαδήποτε δράση δεν εγκρίνεται από την πρυτανεία!

Ένα ακόμα βασικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός ότι οι «τομές» που φέρνει το νομοσχέδιο δεν είναι μια καινοτομία. Βασικές πλευρές στην κατεύθυνση αυτή έχουν εφαρμοστεί όλα τα προηγούμενα χρόνια, σιγά σιγά και με επιμέρους νομοσχέδια. Παρ’ όλα αυτά είναι μια διαδικασία που όσο εξελίσσεται δείχνει ότι πάει το μαχαίρι πιο βαθιά στο κόκκαλο. Πριν από ενάμιση χρόνο κατήργησαν το άσυλο, αλλά δεν τους έφτασε, θεσμοθετούν λοιπόν και πανεπιστημιακή αστυνομία. Το επόμενο βήμα είναι ακόμα πιο σκληρή στροφή στην αυτονομία των ιδρυμάτων, πιθανώς με δίδακτρα και στα προπτυχιακά προγράμματα, που είναι τα μόνα που πλέον είναι δωρεάν. Βέβαια υπολογίζουν χωρίς τον παράγοντα του μαζικού κινήματος, που όπως υπερασπίστηκε το άσυλο ακόμα και όταν καταργήθηκε, έτσι θα απαντήσει και τώρα.

“…Δεν θέλουν να σπουδάζουν τα παιδιά του λαού μαζικά στα πανεπιστήμια…”

Εν κατακλείδι, με το νέο νομοσχέδιο συντελείται μια βαθιά τομή που οικοδομείται όλα τα τελευταία χρόνια και φαίνεται ότι ο αρνητικός συσχετισμός και η πανδημία αξιοποιούνται για να περάσουν αναδιαρθρώσεις που ανέκαθεν αποτελούσαν κόκκινο πανί. Αλλά είναι ξεκάθαρο, αυτές οι αλλαγές δεν απασχολούν μόνο τον κόσμο της εκπαίδευσης, απασχολούν όλη την κοινωνία. Είναι ζήτημα όλης της κοινωνίας το αν οι νέοι άνθρωποι θα μπορούν να σπουδάσουν, αν θα συνεχίσουμε να αποτελούμε ακόμα ανορθογραφία!

Παρά τις δύσκολες συνθήκες ο κόσμος της εκπαίδευσης έκανε φανερό ότι δεν θα σκύψει το κεφάλι μπροστά σε αυτό το αντιεκπαιδευτικό και αυταρχικό κρεσέντο της κυβέρνησης. Καθένας που έχει περάσει από το ελληνικό πανεπιστήμιο έχει να θυμάται πέρα από μία διάλεξη και έναν ζωντανό χώρο, πέρα από ένα εργαστήριο και μια γενική συνέλευση που μίλησε, άκουσε, διαφώνησε, συμφώνησε, αποφάσισε και έδρασε. Το ελληνικό πανεπιστήμιο και το σχολείο θα μείνουν μαζικά και δε θα χωράνε καμία αστυνομία· και θα το δείξουν την πράξη!

Από το ΠΡΙΝ στις 16/1