Το Υπουργείο Παιδείας, εν μέσω πανδημίας και με τις εκπαιδευτικές δομές κλειστές, έθεσε σε ολιγοήμερη διαβούλευση το νέο σχέδιο νόμου για την Επαγγελματική Εκπαίδευση – Κατάρτιση και Δια Βίου Μάθηση και προχώρησε στην ψήφισή του την περασμένη Παρασκευή. Η αναδιάρθρωση στην επαγγελματική εκπαίδευση αποτελεί πάγιο στόχο της αστικής τάξης στην Ελλάδα, του ΣΕΒ και των  υπερεθνικών  οργανισμών (Ε.Ε, ΟΟΣΑ) που  πιέζουν σε  αυτή την κατεύθυνση εδώ και χρόνια.

Κεντρική ιδέα είναι η αναντιστοιχία ανάμεσα στις ανάγκες της αγοράς εργασίας και την υπερπληθώρα αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και η επιτακτική ανάγκη να γίνει πιο «ελκυστική» η τεχνική εκπαίδευση. Μάλιστα, όπως τόνισε η υπουργός παιδείας σε πρόσφατη συνέντευξη της: «…κεντρική στόχευση η ΕΕΚ, από λύση ανάγκης για τους λίγους, να καταστεί συνειδητή επιλογή για τους πολλούς και εργαλείο αναπτυξιακής πολιτικής». Στην ίδια κατεύθυνση, το νομοσχέδιο αυτό παρουσιάστηκε ως τρόπος για να ξεπεραστούν οι μέχρι τώρα παθογένειες της επαγγελματικής εκπαίδευσης. Η ανάλυση αυτή, βέβαια, δεν ασχολείται καθόλου με πολλά ουσιαστικά θέματα, όπως τι σημαίνει ουσιαστική μόρφωση ή τη σχέση εκπαίδευσης και κοινωνικών αναζητήσεων. Η εκπαίδευση υποβιβάζεται απλώς σε υπηρέτη της οικονομίας και ιδιαίτερα η τεχνική εκπαίδευση χάνει τον όποιο μορφωτικό της ρόλο και γίνεται μια σύγχρονη «μαθητεία», όπου αντί για προγράμματα σπουδών προβλέπονται στενές καταρτίσεις, και, βασικά, δουλειά από τα 14 μέσω της μαθητείας-«πρακτικής άσκησης». Ο νόμος για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση αλλάζει τη δημόσια εκπαίδευση σε ακόμη πιο αντιδραστική κατεύθυνση και διαλύει τα μορφωτικά και εργασιακά δικαιώματα με κεντρικό στόχο τη μαζική εκδίωξη των νέων, ιδιαίτερα των πιο φτωχών και αδύναμων οικογενειών,  από το δημόσιο σχολείο και την τριτοβάθμια εκπαίδευση προς την κατάρτιση και τη μαθητεία

Πιο συγκεκριμένα, προωθούνται – μεταξύ άλλων – τα παρακάτω:

• Δίνεται ισχυρός θεσμικός ρόλος στις επιχειρήσεις, που θα είναι αυτές που διαμορφώνουν τα προγράμματα σπουδών με βάση τις δεξιότητες που θα χρειάζονται ανά πάσα στιγμή. Διαμορφώνονται, εξάλλου, νέοι Οδηγοί Κατάρτισης για κάθε ειδικότητα, στη σύνταξη των οποίων συμμετέχουν και εμπειρογνώμονες και επαγγελματικά στελέχη, εκτός από εκπαιδευτές και ειδικούς επιστήμονες.
• Προβλέπεται η ίδρυση Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης (Ε.Σ.Κ.) για αποφοίτους Γυμνασίου, με διετή διάρκεια φοίτησης, οι οποίες εντάσσονται στο επίπεδο προσόντων 3, όπως και οι Ε.Π.Α.Σ. Θα αποτελούν την “ξεχωριστή βαθμίδα του τεχνίτη” αμέσως μετά το Γυμνάσιο. Οι σχολές αυτές, δημόσιες και ιδιωτικές, θα είναι έξω από το τυπικό δημόσιο σύστημα εκπαίδευσης  και θα λειτουργούν με κέντρο τη μαθητεία.  Στόχος της κυβέρνησης είναι οι νέοι από τα 15 χρόνια τους να μαθαίνουν από τον εργοδότη και για τον εργοδότη. Θα αποτελέσουν τη στρατιά του δωρεάν προσωπικού για τις επιχειρήσεις, και των ελαστικών σχέσεων εργασίας χωρίς δικαιώματα.
• Μειώνεται το επίπεδο προσόντων των σχολών μαθητείας Ε.Π.Α.Σ. του Ο.Α.Ε.Δ. από το 4 στο 3, καταργώντας αναδρομικά τα επαγγελματικά δικαιώματα περίπου 70.000 αποφοίτων. Σε συνδυασμό με την μεγάλη έλλειψη εκπαιδευτικού προσωπικού δημιουργεί διαλυτικά φαινόμενα στις σχολές μαθητείας του ΟΑΕΔ.
• Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (Σ.Δ.Ε.) απαξιώνονται ακόμα περισσότερο, καθώς υποχρεώνονται να λειτουργήσουν με τους μισούς μόνιμους εκπαιδευτικούς.
• Περιορίζονται οι δημόσιες δομές και αυξάνονται οι ιδιωτικές. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η δημιουργία Πρότυπων ΕΠΑΛ και από νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, τα ξενόγλωσσα τμήματα ΙΕΚ με δίδακτρα και οι ιδιωτικές ΕΣΚ.
• Ίδρυση 15 πρότυπων ΕΠΑΛ με προοπτική επέκτασης τους σε μια τετραετία. Ο σκοπός τους, όπως περιγράφεται στο νόμο, αποτελεί μια συνολικά αντιδραστική νεοφιλελεύθερη τομή στη δευτεροβάθμια επαγγελματική εκπαίδευση. Τα πρότυπα ΕΠΑΛ θα λειτουργούν με καθοριστικό ρόλο των κοινωνικών εταίρων (δηλαδή των επιχειρήσεων) ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες της αγοράς. Τα κριτήρια και η ευελιξία στην επιλογή τομέων και ειδικοτήτων σύμφωνα με τις τοπικές ανάγκες των επιχειρήσεων, οδηγούν σε απόφοιτους απόλυτα ευάλωτους και εξαρτημένους από τις αλλαγές στην αγορά εργασίας. Ταυτόχρονα οδηγεί σε συρρίκνωση των ΕΠΑΛ, αφού οι τομείς και οι ειδικότητες που δε θα είναι χρήσιμοι στις επιχειρήσεις θα καταργούνται.
• Μπαίνουν οι βάσεις για κλείσιμο μεγάλου ποσοστού δημοσίων ΙΕΚ σε όλη την Ελλάδα, αφού ορίζεται ως ελάχιστος αριθμό σπουδαστών για τα ΙΕΚ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη τα 200 άτομα, ενώ για τα ΙΕΚ της περιφέρειας τα 100 άτομα. Με αυτό τον τρόπο, το υπουργείο Παιδείας στρέφει τους σπουδαστές σε ειδικότητες που δεν τους ενδιαφέρουν, μόνο και μόνο για να μπορέσουν να μπουν σε κάποιο ΙΕΚ που θα παραμείνει ενεργό ή φυσικά στα ιδιωτικά ΙΕΚ.
• Τοποθετούνται στο επίπεδο 6 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων τα ιδιωτικά κολλέγια και με αυτό τον τρόπο εξισώνονται εν μια νυχτί με τα πτυχία των δημόσιων πανεπιστημίων.
• Δίνονται επιπλέον «δωράκια» στους ιδιοκτήτες των ιδιωτικών ΙΕΚ (εξετάσεις πιστοποιήσεων, αγγλόφωνα τμήματα, κατατακτήριες για τα ΑΕΙ κ.ά.).

Ο νόμος αυτός αποτελεί ένα ακόμη «επεισόδιο» του σίριαλ της συνολικής αναδιάρθρωσης σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης που επιχειρεί η κυβέρνηση της ΝΔ, πατώντας και στα πεπραγμένα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, σε συνέχεια των νόμων για το νέο Λύκειο και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Είναι βέβαιο πως η ψήφιση και εφαρμογή του έχουν σαν στόχο την «παραγωγή» φθηνού, ευέλικτου εργατικού δυναμικού που θα καλύπτει τις εφήμερες ανάγκες της αγοράς εργασίας, αποδίδοντας το μέγιστο δυνατό κέρδος στους μεγαλοεπιχειρηματίες των κλάδων.

Οι επιχειρούμενες αλλαγές πρέπει να βρουν την εκπαιδευτική κοινότητα απέναντί τους! Καλούμε όλους τους σπουδαστές των επαγγελματικών σχολών, τις οικογένειές τους και τους εκπαιδευτικούς να αντισταθούν και να αγωνιστούν ενάντια σε όλες αυτές τις αλλαγές που προσπαθούν να διαμορφώσουν ένα εκπαιδευτικό σύστημα με εντονότατους ταξικούς φραγμούς, «πακεταρισμένη» κατάρτιση, απλήρωτη εργασία και μακριά από συλλογικές διαδικασίες. Να μην αποδεχτούμε να στριμώξουμε το μέλλον μας στα όρια των επιταγών της Ε.Ε, ΟΟΣΑ, ΣΕΒ. Να μην αποδεχτούμε ούτε τη νέα λεηλασία των τελευταίων μορφωτικών, εργασιακών, κοινωνικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων που επιχειρείται με αφορμή την πανδημία. Στην εποχή των τεράστιων επιστημονικών παραγωγικών και τεχνολογικών δυνατοτήτων, να μην επιτρέψουμε την επιστροφή στην εποχή του “κάλφα”, τη σκλαβιά της ελαστικής κακοπληρωμένης εργασίας χωρίς δικαιώματα και την ανεργία.

Μέσα από τους σπουδαστικούς συλλόγους και τις επιτροπές αγώνα σε κάθε σχολή να μπουν μπροστά τα αιτήματα για:

• Ενιαίο δημόσιο και δωρεάν 12χρονο, υποχρεωτικό σχολείο για όλα τα παιδιά με δίχρονη προσχολική αγωγή – εκπαίδευση. Σχολείο που θα δένει θεωρία και πράξη και θα στοχεύει στην ανάπτυξη κριτικής και σφαιρικής σκέψης και όχι στην εξειδίκευση και την κατάρτιση. Όχι στο σχολείο των δεξιοτήτων και των δήθεν «αρίστων».
• Ενιαία δημόσια και δωρεάν, πανεπιστημιακή εκπαίδευση, με ελεύθερη πρόσβαση σε όλους και όλες.
• Δημόσια – δωρεάν δίχρονη Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση για όσα επαγγέλματα το απαιτούν, με όλα τα επαγγελματικά δικαιώματα στο πτυχίο, χωρίς εξετάσεις πιστοποίησης, με ελεύθερη πρόσβαση για συνέχεια των σπουδών στην τριτοβάθμια. Κατάργηση της μαθητείας! Όχι στην κερδοσκοπία των πιστοποιήσεων και το χτύπημα των εργασιακών δικαιωμάτων! Κατάργηση όλων των άλλων δομών κατάρτισης.
• Σύγχρονα εργαστήρια, υποδομές, δωρεάν βιβλία, αναλώσιμα και εξοπλισμό, για να μπορούν οι νέοι να σπουδάζουν στις ειδικότητες που επιθυμούν, με πλήρη εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα κατά τη διάρκεια της μαθητείας και της πρακτικής τους.
• Μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών στις δημόσιες δομές εκπαίδευσης. Καμιά κατάργηση-συγχώνευση τμημάτων, ειδικοτήτων, δημόσιων σχολείων, ΑΕΙ, ΙΕΚ. Να μπει τέλος στην πριμοδότηση των εμπόρων της εκπαίδευσης!
• Κατάργηση όλων των αντιεκπαιδευτικών νόμων για δημόσιο σχολείο, Λύκειο, ΕΠΑΛ. Κατάργηση της Τράπεζας θεμάτων

νεολαία Κομμουνιστική Απελευθέρωση